Złoty Austriacki Dukat – 3,44 g złota

Historia

Historia dukata
Nie jest przesadą stwierdzenie, że dukat to pierwsza pod względem jednolitości i jedna z trzech najważniejszych złotych, europejskich monet historycznych. Wiele osób uważa, że pochodzi on z Austrii, jednak jego korzeni należy szukać w średniowiecznej Italii. Miejscem narodzin złotego dukata, którego jednolitość przez ponad 700 lat ułatwiała handel, była Wenecja. W XII i XIII wieku Wenecja była potęgą handlową i dominującym państwem w basenie Morza Adriatyckiego. W celu umocnienia pozycji handlowej i politycznej doża zarządził ustandaryzowanie systemu monetarnego i oparcie go na złotej monecie o wadze dokładnie 3,5 grama i zawartości 98,6% (23,68 karata) czystego kruszcu. Nową monetę nazwano „ducatus”, co po łacinie oznacza „księstwo”.

Ilość złota w złotym dukacie to kampania marketingowa
Dukat błyskawicznie odniósł sukces. Niewątpliwie przyczyniła się do niego dominująca pozycja Wenecji oraz jej handlowe koneksje, ale główną przyczyną powszechnej akceptacji i rozpoznawalności monety była jej wysoka czystość. Już samo uzyskanie dużych ilości złota o tak wysokiej próbie było osiągnięciem technicznym w tamtym czasie. W rezultacie dukaty miały tak lśniący złoty kolor, że wszystkie inne monety wyglądały przy nich żałośnie. Za wyjątkiem florentyńskiego florena opartego na podobnym standardzie i rywalizującego z dukatem o wpływy handlowe, monety obiegowe tamtych czasów wykonywano głównie ze srebra lub złota o niższej próbie. Fascynująca jest przyczyna wprowadzenia i utrzymywania tak wysokiego standardu czystości monety obiegowej. Dziś nazwalibyśmy ją marketingiem. Czyste 24 karatowe złoto jest z natury bardzo miękkie, a więc monety musiały łatwo się zużywać. Z drugiej strony jakość i piękno monety z wybitymi detalami rozszczepiającymi blask złota są powszechnie cenione nawet współcześnie.

Złoty dukat staje się monetą uniwersalną
Celem dukata było rozszerzenie wpływów Wenecji i cel został osiągnięty. Dukaty wspierały handel i ułatwiały płatności na całym Morzu Śródziemnym, docierając nawet do odległych placówek handlowych w Indiach, Afryce i na Bliskim Wschodzie. Do XV-go wieku dukat osiągnął pozycję podstawowej waluty w handlu międzynarodowym. Jego popularność była tak znacząca, że inne państwa zaczęły wybijać własne wersje dukata, często innego projektu i kształtu, ale z zachowaniem jednolitego standardu 3,5 grama złota o próbie 98,6 proc. Włoskie miasta-państwa, takie jak Rzym, Genua i Florencja oraz bardziej odległe jak Konstantynopol czy Akka, a także większości krajów europejskich, w tym Austria, Szwecja, Holandia, Niemcy i Rosja, żeby wymienić tylko kilka, biły dukaty w jakimś okresie swojej historii. Od momentu powstania dukaty były emitowane przez ponad 250 różnych podmiotów w tym mennice państwowe i prywatne.
Dukata zaczęto traktować jako jednostkę rozliczeniową. Stało się to dzięki konsekwentnej długotrwałej polityce Wenecji oraz innych emitentów w zakresie zachowania standardu wagi i czystości monety. Wenecja biła dukaty o zbliżonym projekcie graficznym przez pięć wieków, aż do momentu podbicia przez Napoleona Bonaparte w 1797r.

Austriacki Złoty Dukat przedstawia herb Habsburgów
Dynastia Habsburgów pod pewnymi względami jest podobna do złotego dukata – była potężna przez wieki. Ród powstał około X wieku w związku z budową zamku Habsburgów w szwajcarskim kantonie Argowia. Pod koniec trzynastego wieku, rodzina przejęła w dziedziczne władanie Księstwo Austrii, którym rządziła przez ponad 600 lat do momentu, kiedy w 1919r. Austria stała się republiką. Habsburgowie byli jednym z najpotężniejszych europejskich rodów królewskich zdobywając wpływy poprzez małżeństwa i polityczne sojusze. Zasiadali na tronie Świętego Cesarstwa Rzymskiego (podmiot polityczny, który rozciągał się od Rzymu do północnych części Niemiec) od XV do XVIII wieku. U szczytu potęgi rodziny ich władza obejmowała, oprócz rodzimej Europy Środkowej, Hiszpanię, północne Włochy, większość Holandii oraz posiadłości w obu Amerykach.
Kiedy ziemie Świętego Cesarstwa Rzymskiego zostały podbite przez Wielką Armię Napoleona Bonapartego, sprytni Habsburgowie weszli w sojusz z Francją, dzięki któremu mogli wycofać się do swoich dawnych twierdz w Austrii. Cierpliwie skonsolidowali swoje ziemie i władzę, ustanowili Cesarstwo Austriackie złożone z Austrii i kilku pogranicznych państw wasalnych na południu i wschodzie kraju. Kiedy Napoleon poniósł pierwsze większe straty w katastrofalnej kampanii rosyjskiej, Habsburgowie wraz z innymi sojusznikami szybko obrócili się przeciwko niemu i zmiażdżyli Wielką Armię francuską w 1815 roku. Jako jeden ze zwycięzców, Habsburgowie zażądali dodatkowych terytoriów, które obejmowały Chorwację, północną części Włoch (Lombardia-Venetia) i region obecnie nazywany Austrią Zachodnią. Tak powiększone Cesarstwo Austriackie stało się drugim co do wielkości powierzchni państwem w Europie, szczęśliwie rządzonym przez Habsburgów do następnego wieku.

Austriacki Złoty Dukat ułatwia handel w Cesarstwie Austriackim
Pierwszy Austriacki Dukat został wyemitowany na początku XVI wieku. Jego znaczenie jako monety handlowej wzrosło wraz z rozszerzeniem w 1816r. Cesarstwa Austriackiego. Wielonarodowe austriackie imperium składało się wtedy z dwunastu różnych krajów i stanowiło trzecią co do wielkości populacji potęgę w Europie. Był to okres dynamicznego rozwoju ekonomicznego w dużym stopniu uzależnionego od handlu. Solidna moneta w postaci złotego Austriackiego Dukata znakomicie wspomagała ten rozwój. Jednak nie była to jedyna moneta używana w cesarstwie w tym czasie. Do obsługi codziennych transakcji preferowano mniejsze, dziesiętne monety o niższej zawartości złota takie jak guldeny, austriackie korony i węgierskie forinty . Monety te były w obiegu równocześnie z Austriackim Dukatem, jednak to dukat był podstawą transakcji handlowych w Cesarstwie Austriackim i poza nim.

Austriacki Złoty Dukat Franciszek Józef I najcenniejszą monetą w Europie Środkowej
Dukaty z wizerunkiem Franciszka Józefa to najbardziej znana wersja Austriackich Dukatów. Ich popularność wynika z faktu, że Franciszek Józef był postrzegany jako patriarchalny władca, który jednoczył Imperium budząc respekt swoich poddanych.
Franciszek Józef wstąpił na tron w 1848 roku, a pierwsze dwie dekady jego panowania okazały się burzliwe i przeczą jego reputacji władcy panującego nad regionem żelazną ręką. W bitwie pod Solferino we Włoszech w 1859 roku niedoświadczony militarnie Franciszek Józef pozwolił sobie na dowodzenie wojskami i przegrał bitwę z francusko-włoską armią, w wyniku czego Cesarstwo utraciło Lombardię (Mediolan). W 1866 roku przegrał wojnę prusko-austriacką, co spowodowało utratę kontroli nad regionem Wenecji na rzecz sojusznika Prus – włoskiego króla Wiktora Emanuela II. Zaledwie rok później wzrost nastrojów nacjonalistycznych na Węgrzech zmusił Franciszka Józefa do przyznania im większej autonomii – powstało Cesarstwo Austriacko-Węgierskie. Pomimo tych błędnych posunięć, począwszy od 1867 roku rządził spokojnie i skutecznie aż do śmierci w 1916r.
W tym okresie zgody Austro-Węgry prosperowały. Przemysł rozwijał się, kwitło życie artystyczne i naukowe – szczególnie w Austrii, modernizowano infrastrukturę: w całej podwójnej monarchii budowano sieci kolejowe, kanały rzeczne i porty. Węgry stały się spichlerzem Europy, a Imperium jako całość stało się czwartym na świecie producentem maszyn. Wzrastające dochody i kwitnący handel okresu panowania Franciszka Józefa postrzegano jako epokę dobrobytu , co spowodowało wzrost popularności cesarza. Szczególnie wśród bardziej konserwatywnych warstw społeczeństwa austriackiego, ale również w Słowenii, Chorwacji, na Węgrzech i w Czechach. Typowym podarunkiem z okazji narodzin, ślubu i innych szczególnych wydarzeń stał się złoty dukat z wizerunkiem Franciszka Józefa. Tradycja ta kontynuowana jest nadal w krajach byłego Cesarstwa Austro-Węgierskiego.

Mennica Austriacka nadal emituje Austriackiego Złotego Dukata Franciszka Józefa I
Początki Mennicy Austriackiej sięgają XII wieku i do dziś mennica ta, podporządkowana Centralnemu Bankowi Austrii, cieszy się powszechnym uznaniem na całym świecie. Jej historia zaczyna się w 1194 roku, gdy Ryszard Lwie Serce zapłacił 12 ton srebra okupu księciu Austrii Leopoldowi V, by wydostać się z więzienia. Książę wykorzystał potem to srebro do bicia monet, kładąc tym samym podwaliny pod Mennicę Austriacką. W swej bogatej i długiej historii Mennica Austriacka może poszczycić się wieloma znanymi i rozpowszechnionymi w Europie monetami – złotymi koronami, guldenami, dukatami i srebrnymi monetami, takimi jak talar Marii Teresy. Ten ostatni był jedną z najczęściej bitych i powszechnie używanych w światowym handlu monet od 1750 roku aż do lat 50. XX wieku. Dzisiaj mennica ta słynie zwłaszcza z produkcji cieszących się niesłabnącym popytem europejskich inwestycyjnych monet bulionowych: złotych i srebrnych Filharmoników, nazywanych też Filharmonikami Wiedeńskimi. Ze względu na niesłabnący sentyment do Austriackiego Złotego Dukata Franciszka Józefa I mennica nadal go emituje według niezmienionego wzorca z 1915r.

Początki Mennicy Austriackiej sięgają XII wieku i do dziś mennica ta, podporządkowana Centralnemu Bankowi Austrii, cieszy się powszechnym uznaniem na całym świecie. Jej historia zaczyna się w 1194 roku, gdy Ryszard Lwie Serce zapłacił 12 ton srebra okupu księciu Austrii Leopoldowi V, by wydostać się z więzienia. Książę wykorzystał potem to srebro do bicia monet, kładąc tym samym podwaliny pod Mennicę Austriacką. W swej bogatej i długiej historii Mennica Austriacka może poszczycić się wieloma znanymi i rozpowszechnionymi w Europie monetami – złotymi koronami, guldenami, dukatami i srebrnymi monetami, takimi jak talar Marii Teresy. Ten ostatni był jedną z najczęściej bitych i powszechnie używanych w światowym handlu monet od 1750 roku aż do lat 50. XX wieku. Dzisiaj mennica ta słynie zwłaszcza z produkcji cieszących się niesłabnącym popytem europejskich inwestycyjnych monet bulionowych: złotych i srebrnych Filharmoników, nazywanych też Filharmonikami Wiedeńskimi.