Zabezpieczenia banknotów – jak sprawdzić, czy banknot jest oryginalny?

Obecnie rzadko słyszymy w mediach o fałszywych banknotach, które krążą pośród nas. Czasami jesteśmy nieświadomi, że posiadamy podrobione nominały. Chcąc zapłacić możemy usłyszeć od kasjera słowo „falsyfikat”. W artykule postaramy się przedstawić kilka prostych i szybkich sposobów na rozpoznanie oryginalnego banknotu.

Podstawową rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę jest papier z jakiego wykonany jest banknot. Posiada on bardziej złożoną strukturę niż zwykła kartka papieru. Jest on wyrabiany z czystych włókien roślinnych, najczęściej z bawełny. W dotyku jest szorstki i sztywny. Warto jednak pamiętać, że istnieją falsyfikaty na oryginalnym papierze kradzionym lub odzyskanym z niższych nominałów. Więc badanie banknotu, to nie tylko dotknięcie, ale również ocena wzrokiem. W niektórych krajach używane są banknoty polimerowe popularnie zwane plastikowymi (np. kanadyjski dolar). Banknoty takie są bardzo gładkie i śliskie. Ich podrabianie jak dotąd jest nieopłacalne, dlatego nie spotyka się falsyfikatów.

Warto również zwrócić uwagę na sam druk. Przy produkcji banknotów wykorzystywane są trzy rodzaje druków: staloryt – druk wklęsły, typografia – druk wypukły oraz offset – druk płaski.
Druk wklęsły charakteryzuje się niezwykłą precyzją wykonania i wyczuwalnością farby w dotyku. Polega na wykonaniu ryciny rylcem na płycie stalowej. Stalorytem drukowane są główne elementy banknotu takie jak: portrety, nominały cyfrowe, mikrodruki, efekty kątowe oraz oznaczenia dla osób niewidomych. Drukiem wypukłym są drukowane oznaczenia serii i numeracja. Typografia charakteryzuje się tym, że farba na krawędziach cyfr i liter zagęszcza się tworząc nieregularny kontur. Drukiem płaskim, czyli offsetem drukowane jest tło banknotów – układ gęsto zadrukowanych linii.

Zabezpieczenia banknotów – jak sprawdzić banknot?

Wszystkie papierowe banknoty na świecie posiadają wspólne cechy zabezpieczające. Takie jak format, obustronny druk, nazwa państwa, podpisy, nominały oraz portret. Przedstawiamy pięć najtrudniejszych do podrobienia i łatwych do sprawdzenia:

Recto-verso

Elementy graficzne znajdujące się na obu stronach banknotu oglądane pod światło idealnie – bez żadnego przesunięcia składają się w pełen i kompletny obraz.

Znak wodny

Jest to grafika bardzo dobrze widoczna pod światło. Najczęściej znajduje się ona na niezadrukowanej powierzchni banknotu. Na nowszych banknotach umieszczane jest dodatkowo znacznie trudniejsze do podrobienia zabezpieczenie – „pusty nominał”. Ten szczególny rodzaj znaku wodnego musi być także widoczny bez patrzenia pod światło – na przykład po położeniu banknotu na dłoni.

Nitka zabezpieczająca

Jest to taśma mieszczona w strukturze papieru. Podczas oglądania banknotu pod światło widać pionową ciemną linię. Coraz częściej możemy spotkać nitki w formie paska „3D” z ruchomym obrazem.

Farba zmienna optycznie

Element graficzny (często nominał) wydrukowany taką farbą płynnie zmienia kolor w miarę zmiany kąta patrzenia.

Hologram

Większość banknotów posiada hologram, którego kolory powinny mienić się kolorami tęczy. Najczęściej dodatkowo zmienia się część grafiki.

Istnieje wiele zabezpieczeń banknotów. Zazwyczaj sprawdzamy je w trzech prostych ruchach: pod kątem, pod światło i pod lupą. Pod kątem możemy sprawdzić: hologram, farba zmienna optycznie, farbę opalizującą (opalizujący pas z cyfrowym oznaczeniem nominału i skrótem waluty, pas jest widoczny lub niedostrzegalny w zależności od kąta patrzenia). Pod światło warto sprawdzić znak wodny, nitkę zabezpieczającą oraz recto-verso. Pod lupą zaś mikrodruki.

Podstawowe zasady rozpoznawania autentyczności banknotów

1. Zapoznaj się z zabezpieczeniami autentycznych banknotów.
2. Zawsze sprawdzaj otrzymywane banknoty.
3. Przy ocenie autentyczności banknotu korzystaj z 4 prostych kroków:
   dotknij, popatrz, przechyl i sprawdź.
4. Sprawdzaj kilka zabezpieczeń.
5. Zachowaj ostrożność, jeśli banknot jest uszkodzony lub zniszczony.
6. W razie wątpliwości porównaj go z innym banknotem, co do którego
   masz pewność, że jest autentyczny.

Mamy nadzieję, że przybliżyliśmy Państwu w jaki sposób łatwo odróżnić falsyfikat od prawdziwego banknotu. Chociaż na co dzień nie spotykamy się z fałszywymi banknotami, to warto zwracać uwagę na zabezpieczenia, które powinien posiadać banknot zwłaszcza na walutach, z którymi na co dzień nie mamy styczności. W razie wątpliwości w kwestii autentyczności banknotów można zapytać naszych specjalistów, którzy z przyjemnością podpowiedzą i pokażą jak sprawdzać poszczególne waluty.

Zobacz więcej na:

Narodowy Bank Polski
Bank Rezerwy Federalnej