37 bilionów ciosów wymierzonych w dolara

Amerykański dług publiczny przekroczył 37 bln USD, co stanowi 123% PKB — poziom nienotowany od II wojny światowej. Nowa ustawa budżetowa Donalda Trumpa, zwana „One Big Beautiful Bill”, może okazać się punktem zwrotnym w globalnym systemie monetarnym, przyspieszając procesy uniezależniania się od amerykańskiej waluty.

Wymiary kryzysu fiskalnego

Każdego dnia amerykańskie zadłużenie rośnie o 6 miliardów dolarów, co oznacza wzrost o ponad 70 tysięcy dolarów co sekundę. Dług może wzrosnąć do 54 bilionów USD w ciągu dekady, a do 2054 roku osiągnąć 172% PKB. Koszt obsługi tego długu już teraz przewyższa wydatki na obronę i opiekę zdrowotną, stając się drugim największym wydatkiem budżetowym.

„One Big Beautiful Bill” łączy masywne obniżki podatków z gigantycznymi wydatkami na obronę i infrastrukturę graniczną. Ten impuls fiskalny będzie w całości finansowany długiem. Nawet optymistyczne prognozy wpływów z ceł, które miały sfinansować część programu, pokazują maksymalnie 200-300 miliardów USD rocznie — zaledwie ułamek planowanych wydatków.

Polityczne konsekwencje i utrata poparcia

Najbardziej zaskakującym efektem ustawy okazała się brutalna krytyka ze strony tradycyjnie konserwatywnych republikanów. Skrzydło libertariańskie partii otwarcie skrytykowało Trumpa za „zdradę konserwatywnych zasad fiskalnych”. Symbolicznym momentem było spektakularne odejście Elona Muska z administracji, który jako szef Departamentu Efektywności Rządu publicznie oświadczył, że nie może poprzeć ustawy „pompującej” deficyt budżetowy w nieodpowiedzialny sposób.

Fiskalno-monetarny gaz do dechy

Trump planuje także nominowanie nowego szefa Rezerwy Federalnej w maju 2026 roku, sygnalizując zastąpienie Jerome’a Powella osobą „bardziej posłuszną” jego wizji gospodarczej. Kombinacja ultra-ekspansywnej polityki fiskalnej z polityką monetarną podporządkowaną celom politycznym tworzy wybuchową mieszankę, która w przeszłości zwykle kończyła się hiperinflacją lub załamaniem walutowym.

Erozja dolarowej hegemonii

Wykorzystanie dolara jako broni przeciwko Rosji, Iranowi i innym krajom znacząco przyspieszyło poszukiwania alternatyw dla amerykańskiej waluty. Zamrożenie 300 miliardów USD rosyjskich rezerw było precedensem, który sprawił, że inne kraje zaczęły kwestionować bezpieczeństwo swoich dolarowych aktywów. BRICS aktywnie pracuje nad alternatywami dla systemu dolarowego, a coraz głośniej mówi się o powrocie do systemu opartego na koszykach walutowych lub częściowo na złocie.

Co zrobi BIS?

Bank Rozrachunków Międzynarodowych stoi przed trudnym zadaniem koordynacji globalnej odpowiedzi na amerykańską politykę monetarno-fiskalną. Dolar systematycznie słabnie pomimo relatywnie jastrzębiej polityki Powella — jeśli nowy szef Fed będzie bardziej „gołębi”, presja na dolara może stać się nie do utrzymania.

Wersja video tego materiału dostępna jest poniżej:

Tomasz Gessner

Tavex