Rynek złota na świecie – Raport za 2. kwartał 2021

Jak podaje Światowa Rada Złota (ang. World Gold Council) w 2. kwartale 2021 roku popyt na złoto ukształtował się na poziomie zbliżonym do analogicznego kwartału w ubiegłym roku i wyniósł 955,1 ton. W rezultacie popyt na złoto w 1. półroczu okazał się 10% niższy w ujęciu rok do roku (+1833,1 tony).

Inwestycje – rynek złota 2. kwartał 2021 roku

Podczas gdy w 2. kwartale 2021 roku fundusze ETF oparte na złocie odnotowały nieznaczny napływ, miniony kwartał był czwartym z rzędu znaczącego wzrostu inwestycji w złote sztabki i monety. Mimo niesłabnącego zainteresowania fizycznym złotem inwestycyjnym, słabość na rynku złotych ETF-ów względem analogicznego kwartału w ubiegłym roku dała się odczuć w postaci 52% spadku inwestycji w złoto do 283,9 tony (napływ z minionego kwartału stanowił niespełna 10% rezultatu osiągniętego przez fundusze ETF oparte na złocie w 2. kwartale 2020 roku).

Inwestycje w złoto: złote sztabki i monety

Popyt na złote sztabki i monety w 2. kwartale 2021 roku ukształtował się na poziomie 243,8 ton (+56% w ujęciu rok do roku), co w połączeniu z wyjątkowo mocnym rezultatem osiągniętym w 1. kwartale wyniosło popyt na tę formę złota inwestycyjnego do najwyższego poziomu od 2013 roku – w 1. półroczu 2021 roku popyt na złote sztabki i monety wyniósł 594 tony. W ujęciu wartościowym inwestycje w złote sztabki i monety w 1. półroczu wzrosły o 60%, tym samym osiągając najwyższy od ośmiu lat poziom 34 miliardów USD!

„Wzrost rok do roku był napędzany przez kontynuację ożywienia po kryzysie związanym z COVID-19 mającym miejsce w 2020 roku, jednak spadek w zestawieniu kwartał do kwartału odzwierciedla zwiększoną zmienność cen” – czytamy w raporcie WGC.

Inwestycje w złote sztabki i monety w Chinach

W minionym kwartale popyt na złote sztabki i monety w Chinach wyniósł 57,3 tony, tym samym odnotowując wzrost na poziomie 41% i 16% odpowiednio w ujęciu rok do roku oraz w zestawieniu z analogicznym okresem w 2019 roku. Finalnie w 1. półroczu chińscy inwestorzy zakupili przeszło 143 tony złota w postaci złotych sztabek i monet; niemal dwukrotnie więcej niż w pierwszej połowie 2020 roku (+77,7 tony) i aż 19% więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Gwałtowny wzrost zapotrzebowania na złoto ze strony chińskich inwestorów WGC utożsamia z wpływem niskiej bazy, poprawą warunków gospodarczych i ograniczonym oddziaływaniem pandemii COVID-19.

„Spodziewamy się, że inwestycje w złote sztabki i monety w Chinach nadal będą mogły liczyć na wsparcie ze strony zdrowej gospodarki – która wciąż powinna pozytywnie wpływać na poziom dochodów – i potencjalnego, stopniowego budowania presji inflacyjnej, przy wskaźniku PPI oscylującym wokół wieloletnich maksimów” – ocenili autorzy raportu.

Inwestycje w złote sztabki i monety w Indiach

Wzrost inwestycji w złote sztabki i monety ze strony indyjskich inwestorów w 2. kwartale 2021 roku był widoczny głównie ze względu na efekt niskiej bazy w analogicznym okresie rok wcześniej – popyt na złote sztabki i monety odnotował 7% wzrost w zestawieniu rok do roku. W ujęciu kwartał do kwartału sprawy miały się zupełnie inaczej – popyt spadł o 44% do 21 ton, tym samym kończąc 1. półrocze na poziomie 58,6 tony. Co prawda osiągnięty rezultat jest o 23% wyższy niż w 1. półroczu 2020 roku, jednak na tle historycznym pozostaje niski (-20% względem średniej z analogicznego okresu w latach 2015-2019).

Ograniczony popyt, który dotknął zarówno złotej biżuterii, jak i fizycznego złota inwestycyjnego, był odpowiedzią indyjskiego rynku na ograniczenia w związku z rosnącą liczbą zachorowań w regionie i związanymi z tym obostrzeniami.

„Jesteśmy ostrożni w naszych oczekiwaniach, co do decyzji inwestycyjnych indyjskich inwestorów na pozostałą część roku, biorąc pod uwagę ciągłe zagrożenie zakłóceniami związanymi z COVID-19” – czytamy w raporcie WGC.

Inwestycje w złote sztabki i monety w Turcji

Po wyjątkowo mocnym pod względem inwestycji w złote sztabki i monety 1. kwartale, w kolejnych trzech miesiącach tego roku tureccy inwestorzy zmienili kurs o 180 stopni. W rezultacie popyt na złote sztabki i monety uległ gwałtownemu, kwartalnemu spadkowi do najniższego poziomu od 4. kwartału 2008 roku i wyniósł zaledwie 4,1 tony (-79% w ujęciu rok do roku, -91% w zestawieniu kwartał do kwartału). Jak podaje WGC najistotniejszym determinantem ograniczonego popytu na złoto w regionie był czynnik zmienności cen.

Inwestycje w złote sztabki i monety na Bliskim Wschodzie

Zdecydowana większość krajów zlokalizowanych w regionie Bliskiego Wschodu w 2. kwartale 2021 roku odnotowała wzrost inwestycji w złote sztabki i monety, jednak skala wzrostów okazała się zdecydowanie niższa niż w pierwszych trzech miesiącach roku – wyjątkiem okazał się Iran, gdzie w ujęciu rok do roku inwestycje spadły o 67% do 2,5 tony.

Inwestycje w złote sztabki i monety w USA

W minionym kwartale inwestorzy z USA wykazali się niebywałą aktywnością na rynku złotych sztabek i monet – niewiele zabrakło, żeby powtórzyli rewelacyjny wynik odnotowany w 1. kwartale. W 2. kwartale 2021 roku popyt ze strony inwestorów z USA ukształtował się na poziomie 30 ton, co po dodaniu rezultatu z pierwszych trzech miesięcy roku, daje łącznie 61,7 tony – zaledwie 11% mniej niż w całym 2020 roku!

Głównymi determinantami motywującymi inwestorów z USA do poszerzenia zasobów w fizycznym złocie inwestycyjnym były przybierające na sile obawy o inflację oraz wzrost dochodów rozporządzalnych, spotęgowanych o rządowe bodźce fiskalne.

Inwestycje w złote sztabki i monety w Europie

W 2. kwartale 2021 roku inwestycje w złote sztabki i monety w Europie odnotowały 6% wzrost w zestawieniu rok do roku do 74 ton, jednocześnie nieznacznie przekraczając wynik odnotowany w 1. kwartale. W ostatecznym rozrachunku w 1. półroczu inwestycje w złote sztabki i monety wygenerowane przez europejskich inwestorów wyniosły 146 ton – niewiele więcej w zestawieniu z analogicznym okresem w ubiegłym roku, kiedy popyt ukształtował się na poziomie 143,3 tony.

Inwestycje w złoto: ETF-y

Niewielki napływ do złotych ETF-ów, który w 2. kwartale wyniósł 40,7 tony zdołał jedynie częściowo zrównoważyć olbrzymi odpływ odnotowany w 1. kwartale. Finalnie w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2021 roku ETF-y oparte na złocie straciły 129,3 tony złota, tym samym wywierając znaczące piętno na całokształcie inwestycji w złoto. Za sprawą negatywnych zmian na rynku złotych ETF-ów na przestrzeni pierwszych trzech miesięcy roku i nieznacznych zysków w 2. kwartale, inwestycje w złoto ogółem w 1. półroczu spadły o 60% względem analogicznego okresu w ubiegłym roku i wyniosły 455,9 tony.

Wraz ze wzrostem ceny złota na przestrzeni kwietnia i maja, intensyfikacji uległy napływy do funduszy północnoamerykańskich i europejskich, które odznaczyły się największym wpływem na ożywienie na rynku złotych ETF-ów w 2. kwartale. W rezultacie fundusze notowane w powyższych regionach w analizowanym okresie dodały łącznie 43,8 tony (+2,7 miliardów USD).

„Prawdopodobną siłą napędową były uporczywe obawy o inflację, spotęgowane o utrzymujące się niskie stopy procentowe i spadek cen złota w czerwcu. Przez cały kwartał fundusze niemieckie reprezentowały prawie połowę wszystkich europejskich napływów (+27,2 tony, +1,6 miliardów USD), przy czym w największym stopniu przewodziły napływom regionalnym odnotowanym w czerwcu; Rozmowy z kontaktami w regionie uwydatniły rolę czerwcowego spadku cen w pobudzeniu tych przepływów, ponieważ były postrzegane jako okazja do zakupów” – czytamy w raporcie WGC.

Fundusze ETF oparte na złocie notowane w Azji w ciągu kwartału odnotowały niewielki odpływ w wysokości 1,6 tony (-92 milionów USD). Rosnący apetyt na ryzyko i realizacja zysków przy wyższych cenach złota na początku kwartału doprowadziły do ​​pewnego osłabienia popytu w regionie szczególnie w Chinach, gdzie lokalna waluta znacząco umocniła się w stosunku do USD. Tendencja ta odwróciła się wraz ze spadkiem ceny złota pod koniec czerwca, bowiem chińscy inwestorzy dostrzegli w niej okazję do poszerzenia zasobów w złocie po niższej cenie. Z kolei inwestorzy z Indii decyzje inwestycyjne uzależnili od podwyższonej zmienności na giełdzie i wzmożonego popytu na bezpieczną przystań. W konsekwencji w 2. kwartale 2021 roku do indyjskich funduszy ETF napłynęło 2,4 tony złota.

W analizowanym okresie przepływy w „innych” regionach wykazały się negatywną tendencją odnotowując niewielki odpływ w wysokości 1,5 tony (-89 milionów USD) na czele z funduszem 1nvest Gold ETF (RPA), który w 2. kwartale odnotował odpływ w wysokości 75% zasobów.

Biżuteria – rynek złota 2. kwartał 2021 roku

Popyt na złotą biżuterię w 2. kwartale 2020 roku wyniósł 390,7 tony (+60% w ujęciu rok do roku), a finalny rezultat z 1. półrocza 2021 roku – 873,7 tony – okazał się niższy o 17% względem średniej z lat 2015 – 2019.

Miniony kwartał przyniósł kontynuację ożywienia na rynku złotej biżuterii – po wyjątkowo trudnych pierwszym i drugim kwartale 2020 roku, popyt na złotą biżuterię sukcesywnie odrabiał straty. Mimo to pozostał znacznie poniżej poziomów sprzed pandemii, głównie za sprawą ograniczonego zapotrzebowania na złotą biżuterię ze strony indyjskich konsumentów. 25% wzrost popytu w Indiach w ujęciu rok do roku w największym stopniu był wynikiem bardzo niskiej bazy z 2. kwartału 2020 roku; po tym, jak druga fala COVID-19 uderzyła w region w zestawieniu kwartał do kwartału popyt spadł o 46%. W ostatecznym rozrachunku popyt w 1. półroczu wyniósł 157,6 tony, czyli o 46% mniej względem 1. półrocza 2019 roku i okazał się o 39% niższy od średniej z lat 2015 – 2019.

W roli przeciwwagi dla ograniczonego zapotrzebowania na złotą biżuterię ze strony Indii stanęli konsumenci z Chin i USA, którzy w 2. kwartale 2021 roku byli głównym motorem napędowym ożywienia na tym rynku. Popyt na złotą biżuterię w Chinach w 2. kwartale wzrósł o 62% w ujęciu rok do roku do 147 ton, opierając swoją siłę na dalszej poprawie kondycji krajowej gospodarki w zestawieniu ze szczególnie trudnym 2. kwartałem 2020 roku. Wyłączając mało przydatny do porównań rok 2020, popyt na złotą biżuterię w Chinach okazał się wyższy o 8% i 5% odpowiednio względem 2. kwartału 2019 roku i średniej za 2. kwartał w latach 2010 – 2019.

„Podczas gdy wywołana przez pandemię niska baza z pierwszego półrocza 2020 roku była głównym czynnikiem napędzającym gwałtowny wzrost rok do roku, poprawa sytuacji chińskiej gospodarki i rozmaite bodźce podniosły lokalną konsumpcję złotej biżuterii do najwyższego poziomu od pierwszego półrocza 2015 roku” – czytamy w raporcie WGC.

W konsekwencji popyt na złotą biżuterię wygenerowany przez chińskich konsumentów w 1. półroczu 2021 roku ukształtował się na poziomie 338 ton, tym samym notując 122% wzrost w ujęciu rok do roku. W zestawieniu z 1. półroczem 2019 roku popyt na złotą biżuterię był wyższy o 6%.

Z kolei skala popytu na złotą biżuterię ze strony amerykańskich konsumentów w 2. kwartale 2021 roku była najwyższa od 2007 roku – w analizowanym okresie popyt ukształtował się na poziomie 37,7 tony. Co istotne, nominalna wartość kwartalnego popytu – 2,2 miliardy USD – okazała się rekordowa w odniesieniu do 25-letniej historii prowadzonych przez WGC statystyk.

Podczas gdy niska baza z 2020 roku wyjaśnia wzrost o 103% w ujęciu rok do roku, 31% wzrost w zestawieniu z 2. kwartałem 2019 roku nie jest już tak samo oczywistą kwestią. W opinii analityków z Światowej Rady Złota głównymi czynnikami, które wpłynęły na ten stan rzeczy były zasadniczo te same czynniki, które wspierały popyt na złotą biżuterię już w 1. kwartale.

„(…) nastroje poprawił program szczepień, federalne środki wsparcia i znaczący wzrost gospodarczy. Konsumenci w USA wciąż mieli ograniczone możliwości w zakresie podróżowania, co przełożyło się na przekierowanie dochodów do dyspozycji gdzie indziej; złota biżuteria była beneficjentem tego przesunięcia” – wyjaśniają w raporcie analitycy z WGC.

Ożywienie na rynku złotej biżuterii było widoczne również Europie – wzrost rok do roku zaobserwowano na wszystkich rynkach, na czele z Niemcami (+115%), Włochami (+99%) i Francją (+86%). W zestawieniu rok do roku popyt wzrósł o 76% i wyniósł 13,4 ton, natomiast w ujęciu kwartał do kwartału okazał się wyższy o 35%. Wzrost z minionego kwartału nie zdołał jednak w całości zniwelować skutków słabości z pierwszych trzech miesięcy tego roku. Popyt na złotą biżuterię wygenerowany przez konsumentów z Europy wyniósł 23,2 tony, tym samym pozostając poniżej długoterminowej średniej, która wynosi około 27 ton.

Podobną tendencją wykazali się inwestorzy z Azji Południowo-Wschodniej – w ujęciu rok do roku popyt wzrósł na wszystkich głównych rynkach w regionie, przy czym największy wzrost odnotowano w Tajlandii (159%), Wietnamie (120%) i Singapurze (118%). Z kolei w Turcji popyt na złotą biżuterię wzrósł ponad dwukrotnie do 8,1 ton w ujęciu rok do roku, jednak pozostał niski w porównaniu z poziomami sprzed pandemii. Deprecjacja liry w połączeniu z wprowadzeniem obostrzeń w maju doprowadziły do gwałtownego wzrostu ceny złota w lokalnej walucie i zniechęciła tureckich konsumentów do zakupów. Zniesienie restrykcji, które miało miejsce wraz z nadejściem czerwca tchnęło trochę życia w ten rynek, jednak popyt spadł o 12% w zestawieniu kwartał do kwartału.

Silny wzrost popytu na złotą biżuterię w ujęciu rok do roku będący wynikiem przede wszystkim niskiej bazy z 2. kwartału 2020 roku był widoczny niemalże na całym Bliskim Wschodzie. W ujęciu kwartał do kwartału zapotrzebowanie na złotą biżuterię spadło praktycznie na wszystkich rynkach z wyjątkiem Iranu (trzykrotny wzrost popytu na złotą biżuterię w Iranie w 2. kwartale 2021 roku został spowodowany ustabilizowaniem sytuacji lokalnej waluty – riala – i poprawie nastrojów w związku ze spadkiem zachorowań na COVID-19).

Banki centralne – rynek złota 2. kwartał 2021 roku

Miniony kwartał był trzecim z rzędu zakupów netto banków centralnych – od kwietnia do maja globalne rezerwy złota w skarbcach tych instytucji wzrosły o 199,9 ton. Były to największe kwartalne zakupy od 2. kwartału 2019 roku, kiedy banki zwiększyły swoje zasoby w złocie o 227,8 tony. Jednocześnie skala zakupów w minionym kwartale okazała się o 73% wyższa względem pięcioletniej średniej kwartalnej.

W 1. półroczu skarbce banków centralnych zasiliły 333,2 tony złota (+63% w porównaniu z analogicznym okresem 2020 roku) – 39% więcej w zestawieniu z pięcioletnią średnią dla tego okresu – przy czym największy udział w finalnym rezultacie miały odpowiednio Bank Tajlandii, Narodowy Bank Węgier oraz Bank Centralny Brazylii, a niemalże 2/3 całokształtu popytu z 1. półrocza skoncentrowało się na 2. kwartale. W analizowanym okresie wymienione wyżej instytucje dodały do swoich rezerw łącznie 207 ton złota.

Zakupy złota przez banki centralne

W 1. półroczu Bank Tajlandii poszerzył swoje zasoby o 90,2 tony (+60%), tym samym zwiększając procentowy udział złota w krajowych rezerwach do 6% ­– najwyższego poziomu w historii. Z kolei Narodowy Bank Węgier za sprawą marcowego zakupu 63 ton złota dokonał trzykrotnego zwiększenia krajowych rezerw tego metalu do 94,5 tony. Centralny Bank Brazylii, który w 1. półroczu uplasował się na 3. miejscu, jeśli chodzi o wielkość zakupów złota, pomiędzy majem a czerwcem zasilił krajowe rezerwy 53,7 tonami tego metalu. Poczynione w minionym kwartale zakupy przez Centralny Bank Brazylii były pierwszym znaczącym dodatkiem od listopada 2012 roku. Bank Centralny Turcji, który w ostatnich kwartałach wykazuje się regularną aktywnością na rynku złota, w 1. półroczu zakupił 13,5 tony tego metalu, tym samym zwiększając procentowy udział złota w krajowych rezerwach do 29%. Innymi znaczącymi nabywcami złota na przestrzeni pierwszych sześciu miesięcy tego roku były Bank Centralny Uzbekistanu (+25,5 tony), Bank Rezerw Indii (29 ton), Narodowy Bank Kambodży (+5 ton).

Sprzedaż złota przez banki centralne

Sprzedaż złota przez banki centralne miała charakter marginalny – w 1. półroczu z rezerw banków ubyło 41,5 tony złota, przy czym zaledwie pięć banków centralnych zmniejszyło swoje rezerwy złota co najmniej o tonę. Na Filipinach rezerwy złota w skarbcu tamtejszego banku centralnego spadły o 27,2 tony, podczas gdy z rezerw Centralnego Banku Federacji Rosyjskiej ubyło 6,2 tony, Niemieckiego Banku Federalnego 3,3 tony, Banku Centralnego Zjednoczonych Emiratów Arabskich 2 tony i Narodowego Banku Kazachstanu 1,9 tony.

Technologia – rynek złota 2. kwartał 2021 roku

2. kwartał 2021 roku przyniósł kontynuację ożywienia w zakresie popytu na złoto generowanego przez sektor technologiczny po wyjątkowo trudnym 2020 roku. W analizowanym okresie zapotrzebowanie na złoto w technologii wzrosło o 18% w ujęciu rok do roku do 80 ton. Popyt na elektronikę – kluczowy składnik całokształtu popytu na złoto ze strony sektora technologicznego – odnotował 16% wzrost w zestawieniu rok do roku do 66,3 ton. Pozostała część popytu przemysłowego na złoto wzrosła o 31% rok do roku do 10,8 tony, podczas gdy zapotrzebowanie na złoto w stomatologii odnotowało pierwszy wzrost w ujęciu rok do roku od 2004 roku (+12%, +2,9 tony).

Zestawiając miniony kwartał z analogicznym okresem ubiegłego roku warto mieć na uwadze, że był on najsłabszym kwartałem w całym 2020 roku. Na drugą cześć 1. półrocza przypadł bowiem okres najbardziej zintensyfikowanego wpływu pandemii COVID-19, która przyczyniła się do licznych ograniczeń w łańcuchach dostaw i odznaczyła się negatywnym wpływem na zaufanie konsumentów. Biorąc jednak pod uwagę pięcioletnią średnią popytu na elektronikę z wyłączeniem 2020 roku (65 ton) wyraźnie widać, że sektor szybko powrócił do normalności. Z kolei zapotrzebowanie na technologię w całym 1. półroczu, które wyniosło 161 ton, było jedynie nieznacznie wyższe niż w analogicznym okresie w 2019 roku (160,6 ton).

Podaż złota w 2. kwartale 2021 roku

Mimo że wpływ pandemii COVID-19 w dalszym ciągu był obecny, w zestawieniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wyraźnie zszedł na drugi plan. Dzięki temu całkowita podaż złota w 2. kwartale 2021 roku wzrosła o 13% w ujęciu rok do roku, opierając swoją siłę głównie na 16% wzroście nieograniczonej przestojami produkcji złota w kopalniach. Warto odnotować, że w 1. półroczu produkcja złota w kopalniach osiągnęła najwyższy poziom od 2000 roku 1782,6 ton (+9%). W przeciwnym kierunku posunęła się podaż złota w recyklingu która w minionym półroczu spadła o 5% do 546 ton. W rezultacie całkowita podaż złota w 1. półroczu 2021 roku wzrosła o 4% w ujęciu rok do roku do 2308 ton.

„Podaż złota odbiła się w 1. półroczu o 4% rok do roku do 2308 ton, ponieważ przemysł wydobywczy doświadczył znacznie mniej przestojów w produkcji w związku z pandemią (…). Na przestrzeni pierwszych sześciu miesięcy roku produkcja kopalń wzrosła o 9% rok do roku. Podaż złota z recyklingu w 1. półroczu spadła o 5% rok do roku, pomimo wyższej średniej ceny złota – o około 10% rok do roku – ponieważ ożywienie gospodarcze ograniczyło skłonność do recyklingu złota” – czytamy w raporcie WGC.

Z punktu widzenia produkcji złota w kopalniach, warto mieć na względzie, że chociaż czynnik „covidowy”, odegrał tutaj pierwsze skrzypce, wzrost leży również w innych czynnikach; wobec pierwszej połowy 2019 produkcja w kopalniach wzrosła o 3%. Jak wynika z danych WGC ów wzrost był możliwy dzięki zintensyfikowanej produkcji w Grasberg w Indonezji i Oyu Tolgoi w Mongolii, w większości operacji prowadzonych w Ameryce Północnej oraz Meksyku, który odnotował wzrost produkcji o 67% w ujęciu rok do roku. O 10% mniejszy wzrost odnotowała Kanada, na co przełożyło się rozpoczęcie nowych operacji, jak i również powrót Musselwhite do pełni możliwości produkcyjnych po pożarze w 1. kwartale 2019 roku. Istotnym wpływem na całokształt produkcji złota w kopalniach wykazał się również region RPA, gdzie produkcja odbiła się po najsłabszym kwartalnym wyniku od co najmniej 50 lat i wzrosła o 46%.

Opracowano na podstawie raportu World Gold Council.