Rynek złota w Niemczech

Rynek złota u naszych zachodnich sąsiadów opiera się na solidnych fundamentach w postaci rosnącej gospodarki i płac, rekordowych poziomów eksportu (niemal 1.200 mld EUR w 2016 roku) oraz dużego zaufania Niemców do tego szlachetnego kruszcu. Inwestycyjna rewolucja w Niemczech rozpoczęła się po wybuchu kryzysu finansowego w 2008 roku wskutek upadku banku Lehman Brothers – roczne inwestycje w złote sztabki i monety wzrosły z około 15 ton notowanych przed kryzysem wobec 89,9 ton (dane na 2019 rok). Niniejszy artykuł zawiera najważniejsze z perspektywy inwestora wiadomości z niemieckiego rynku – tekst ten będzie regularnie odświeżany i uzupełniany o najświeższe dane – dzięki temu, wszystkie informacje o niemieckim rynku złota inwestycyjnego będą dostępne w jednym miejscu. O nowościach w artykule poinformujemy poprzez nasze kanały social media.

Dlaczego piszemy o niemieckim rynku złota?

Przed lekturą artykułu warto podkreślić, dlaczego rynek złota jest ciekawy z perspektywy każdego polskiego inwestora lokującego swoje środki w złocie. Przede wszystkim niemiecki rynek sztabek i monet bulionowych w Niemczech jest czwartym największym na świecie – po chińskim, indyjskim oraz amerykańskim. Przy tym, wśród wymienionych gospodarek to Niemcy inwestują najwięcej w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Ponadto, rynek ten jest ważny również ze względu na liczne i silne powiązania gospodarki polskiej i niemieckiej. Zarówno w eksporcie z Polski, jak i imporcie do Polski niemiecka gospodarka zajmuje pozycję lidera. Jest to również najbliższy nam geograficznie znaczący rynek złota – odpowiada on za ponad połowę europejskiego popytu na monety bulionowe i sztabki.

Rynek złota w Niemczech – drugi kwartał 2020 roku

Podobnie jak w pierwszym, tak i drugim kwartale 2020 roku, niemiecki rynek złota został zdominowany przez pandemię COVID-19. Nadzieje na szybką rekonwalescencję niemal od razu opadły, ustępując miejsca obawom o powiększający się dług publiczny i rosnącą liczbę nowych przypadków zakażeń koronawirusem. Co więcej, bezrobocie w Niemczech ukształtowało się na najwyższym poziomie od pięciu lat – 6,3%, a liczba osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych sięgnęła w czerwcu aż 4,08 mln osób (wzrost o 152 tysiące w stosunku do szóstego miesiąca ubiegłego roku). Tak wysoki wynik jest równoznaczny z tym, że aż 7,5% Niemców w wieku produkcyjnym liczy na wsparcie ze strony państwa. W obliczu tak niekorzystnych danych popyt na złoto inwestycyjne w drugim kwartale 2020 roku jest naprawdę pozytywnym zaskoczeniem – niemieccy inwestorzy zakupili o 2,9 tony więcej złota, mimo znaczącego wzrostu cen w stosunku do pierwszego kwartału 2020 roku. Na podstawie danych, można poniekąd wysnuć wniosek, że wszechobecna panika i niepewność, co do dalszego rozwoju sytuacji pandemicznej, korzystnie wpłynęła na rynek złota w Niemczech. Siła niemieckich inwestycji w złoto w drugim kwartale po raz kolejny znalazła uzasadnienie w roli, jaką niemiecki rynek złota odgrywa dla końcowego wyniku Europy. Popyt na złote sztabki i monety w Europie ukształtował się na poziomie 69,7 ton, z czego inwestycje z Niemiec stanowiły aż 61,9% (43,2 tony).

Niemiecki rynek złota w pierwszym kwartale 2020 roku

W pierwszym kwartale 2020 roku światowy rynek złota obiegła informacja o niepohamowanym rozwoju pandemii koronawirusa, który z zawrotną prędkością docierał do kolejnych państw. Pojawienie się COVID-19 spowodowało panikę na globalnych rynkach, tym samym kierując uwagę inwestorów w stronę bezpiecznych aktywów, m.in. złota inwestycyjnego. Nie inaczej było w przypadku niemieckich inwestorów – popyt na złoto inwestycyjne w Niemczech wzrósł o 17,5 tony w stosunku do pierwszego kwartału 2019 roku z 22,8 do 40,3 ton. Popyt na złote sztabki i monety w Europie w pierwszym kwartale również okazał się rekordowo wysoki – 67,7 tony. Biorąc pod uwagę powyższe dane, wyjaśnianie roli niemieckiego rynku złota dla całokształtu popytu na złoto inwestycyjne w Europie jest zbędne – liczby mówią same za siebie – w pierwszym kwartale niemiecki rynek stanowił ponad 59% popytu na złote sztabki i monety w Europie. Przyczyn ponadprzeciętnego zainteresowania rynkiem złota w Niemczech można upatrywać we wzroście niepewności gospodarczej, która zawładnęła rynkami finansowymi na całym świecie. Mogłoby się wydawać, że utrzymanie przez niemiecki rząd stóp procentowych na niewysokim poziomie w latach 2012 – 2019 niejako przygotowało niemiecką gospodarkę na pandemię COVID-19 – nadwyżka budżetowa w Niemczech ukształtowała się na poziomie 601 mld EUR. Nieoczekiwane pojawienie się nieznanego wcześniej wirusa przerwało jednak dobrą passę, tym samym doprowadzając do znaczącego spowolnienia gospodarczego. Jeśli dodamy do tego rosnący z dnia na dzień dług publiczny, ucieczka niemieckich inwestorów w fizyczne złoto jest w pełni uzasadniona.

Rynek złota w Niemczech w 2019 roku – roczne podsumowanie

Podobnie jak w latach ubiegłych, tak i w 2019 roku, Niemcy odegrały kluczową rolę na tle pozostałych europejskich rynków złota. W każdym kwartale 2019 roku niemiecki rynek stanowił ponad 50% inwestycji w kruszec w Europie. Czwarty kwartał 2019 roku okazał się najlepszy od 2016 roku – sprzedaż złotych monet i sztabek w Niemczech ukształtowała się na poziomie 32,9 ton (wzrost o 7,8 tony w stosunku do czwartego kwartału 2018 roku). Przyczyn wzmożonego zainteresowania rynkiem złota w Niemczech w czwartym kwartale upatrywać można w zapowiedzi niemieckiego rządu dotyczącej obniżenia limitu anonimowych transakcji gotówkowych z 10000 EUR na 2000 EUR. Co ciekawe, szczególnym powodzeniem wśród niemieckich inwestorów cieszyły się produkty australijskiego giganta. Zgodnie z informacjami Jerry’ego Hicksa – Kierownika ds. Rozwoju w Perth Mint – rynek złota w Niemczech wzbogacił się o rekordową liczbę australijskich złotych monet. Mimo ponadprzeciętnie dobrego wyniku w ostatnim kwartale ubiegłego roku sprzedaż złota w stosunku do 2018 roku spadła z 96,3 ton do 89,9 ton, co jest równoznaczne ze spadkiem na poziomie niespełna 7%. W tym miejscu warto nadmienić, że chociaż niemieccy inwestorzy kupili mniej złota w 2019 roku, zapłacili za nie zdecydowanie więcej, ponieważ wartość kruszcu uległa znaczącemu wzrostowi. W 2018 roku cena uncji złota wahała się w granicach od około 1090 EUR do 1120 EUR. Dla porównania rok 2019 rozpoczął się mniej więcej od poziomu 1120 EUR, a zakończył na 1350 EUR. Jeśli weźmiemy pod uwagę powyższe dane, 7%-owy spadek nie jest dowodem na malejące zainteresowanie rynkiem złota – wręcz przeciwnie – historyczne uwarunkowania w połączeniu z prowadzoną w ostatnich latach polityką niemieckiego rządu sprawiły, że niemieccy inwestorzy z roku na rok darzą złoto coraz większym zaufaniem.

Rynek złota w Niemczech – czwarty kwartał 2017 i roczne podsumowanie

W czwartym kwartale 2017 roku byliśmy świadkami 7% spadku sprzedaży złota inwestycyjnego na europejskich rynkach. W tonach jest to spadek z 201,3 do 188,2 ton. Podobnie było na rynku niemieckim, gdzie popyt na złoto spadł o 4,5 tony do 106,3 ton złota. Co ciekawe, nasilenie tych spadków wystąpiło właśnie w czwartym kwartale, który w porównaniu do rekordowego IVQ 16′ był słabszy aż o 44% (spadek z 41,3 do 23 ton). Przyczyn spadków należy doszukiwać się w bardzo wysokiej bazie, bańce bitcoinowej, a także wzmożonym zakupom w poprzednich kwartałach.

Rynek złota w Niemczech – trzeci kwartał 2017 roku

Trzeci kwartał 2017 roku przyniósł gwałtowny wzrost popytu na złoto inwestycyjne w Niemczech wobec trzeciego kwartału rok wcześniej. Popyt na złote monety i sztabki wzrósł o 45% do nieco ponad 25 ton. Dzięki tak silnym wzrostom, popyt z rynku niemieckiego stanowił 55,2% całego popytu na złoto inwestycyjne w Europie. Wzrost ten oparty był głównie na korzystnych cenach złota wyrażonych w euro, w szczególności w lipcu. Warto również odnotować ponad 18 procentowy wzrost kwartał do kwartału. Oprócz tych pozytywnych sygnałów, warto zwrócić uwagę na fakt, że popyt w trzecim kwartale był słabszy niż w Q3 2015 czy Q3 2014. Mimo to, dynamika i sytuacja na rynku niemieckim wydaje się być dobrym prognostykiem na kluczowy kwartał IV.

Rynek złota w Niemczech – pierwsza połowa 2017 roku

Rok 2017 nie przyniósł znaczących zmian na niemieckim rynku złota inwestycyjnego. W pierwszym kwartale 2017 zaobserwowaliśmy wzrost popytu w stosunku do Q1 2016 o ponad 15% oraz dalszy wzrost udziału Niemiec w europejskim rynku do poziomu 57%. Drugi kwartał przyniósł z kolei delikatne spowolnienie (spadek w stosunku do Q2 2016 o około 3,5%) wywołane zapewne rekordowo wysokimi poziomami cenowymi w kwietniu oraz strachem przed „łapaniem spadających noży” w czerwcu, kiedy cena złota w EUR z górki 7 czerwca do końca miesiąca spadła o ponad 5,5%. Wśród czynników wpływających pozytywnie na popyt na złoto inwestycyjne należy wymienić ciągły rekordowo niski poziom stóp procentowych za naszą zachodnią granicą, niski poziom bezrobocia (3.6% w lipcu 2017), wzrost wielkości populacji aktywnej gospodarczo (z 43,6 mln  w styczniu do 44,2 mln w lipcu) i ciągły rozwój rynku po stronie podażowej. Dane te wydają się być dobrym prognostykiem na kolejne kwartały, w szczególności Q4.

Rynek złota w Niemczech w 2016 roku

Dokumentację rynku złota w Niemczech w naszym artykule zaczniemy od roku 2016. We wszystkich czterech kolejnych kwartałach roku, rynek niemiecki stanowił ponad 50% europejskiego rynku złota inwestycyjnego. Dowodzi to, jak ważne dla inwestorów jest zachowanie niemieckich kupujących. Z danych widać również pewną sezonowość wywołaną sezonem świątecznym (znaczny wzrost w Q4, wywołany głównie popytem na mniejsze monety i sztabki). Roczna sprzedaż w złota w stosunku do 2015 roku spadła jednak o 9% do 105,3 tony ze 116 ton rok wcześniej. Solidnymi fundamentami na kolejne kwartały są wciąż rekordowo niskie stopy procentowe przy pojawiającej się na horyzoncie inflacji (jeszcze bardziej obniżającej realne stopy procentowe) oraz rozwój dystrybutorów złota i ich akcji marketingowych, promujących złoto wśród niemieckich obywateli. Niezaprzeczalnie popytowi sprzyja też bardzo solidna sytuacja na rynku pracy i brak poważnych zagrożeń dla niemieckiego modelu gospodarczego w krótkim okresie. Co ciekawe, nie odnotowano wzrostu zainteresowania złotem wywołanego brexitem – co miało miejsce między innymi w Wielkiej Brytanii.

Podłoże inwestycji niemieckich inwestorów

Złoto w postaci monet i sztabek cieszy się w Niemczech szczególną pozycją co wynika z kilku powodów, zarówno historycznych, jak i gospodarczych i kulturowych. Wśród historycznych, na pewno możemy zwrócić uwagę na niemiecką hiperinflację z lat 20. XX wieku. Echa tego okresu w dalszym ciągu oddziałują na niemieckich inwestorów i z pewnością przekonują do inwestycji niewrażliwej na nierozważną politykę pieniężną. Politykę, co do której faktycznie narastają społeczne wątpliwości – rosnąca podaż euro wywołana  quantitive easing, czyli luzowaniem ilościowym może niepokoić i sugerować przesunięcie części oszczędności w stronę na przykład złota. Inwestycjom w złoto sprzyja rosnąca liczba niemieckich dystrybutorów i ich oferta – liczba firm działających na tym rynku szacowana jest na ponad 200. Złoto wrasta też w kulturę niemieckiego oszczędzania – według badań 25% inwestorów regularnie lokuje część w swoich środków w złoto. Złote sztabki i monety stają się też coraz popularniejszym prezentem na różne okazje, co szczególnie widać w sezonowości i wzrostach w okresie świątecznym. Inwestycjom sprzyja również korzystne opodatkowanie – złoto, podobnie jak w Polsce, zwolnione jest z podatku VAT.

Źródła danych: https://www.destatis.de/DE/Startseite.html , https://www.gold.org/

Zastrzeżenie prawne:

Treść powyższej analizy jest tylko i wyłącznie wyrazem osobistych poglądów jej autora i nie stanowi „rekomendacji” w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Analiza nie spełnia wymogów stawianych rekomendacjom w rozumieniu w/w ustawy, m.in. nie zawiera konkretnej wyceny instrumentu finansowego, nie opiera się na żadnej metodzie wyceny, a także nie określa ryzyka inwestycyjnego. Jest tylko i wyłącznie osobistą opinią autora. Zgodnie z powyższym Tavex sp. z o.o. oraz autor nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podejmowane na jej podstawie.