Wodór ogromną szansą dla platyny

W poniedziałek Światowa Rada Inwestycji Platynowych opublikowała swój flagowy raport za III kwartał. Jak zmieniał się bilans podaży i popytu, co z prognozami na kolejne lata i jak prezentuje się sytuacja na wykresach platyny?

Artykuł dostępny jest także w wersji video:

Dzisiaj przyjrzymy się opublikowanemu właśnie raportowi Światowej Rady Inwestycji Platynowych, w którym między innymi zaktualizowano prognozy na ten rok oraz przedstawiono pierwszą prognozę na rok przyszły. Okazuje się, że deficyt platyny na ten rok ma się utrzymać na rekordowym poziomie, który został zrewidowany względem raportu za II kwartał o 66 tys. uncji do 1,071 mln uncji. Deficyt oczekiwany jest także w przyszłym roku i ma on wynieść 353 tys. uncji.

Prognozę całkowitego popytu na ten rok obniżono o 79 koz do 8150 koz, jednak w porównaniu rok do roku nadal rośnie on o 26%. Oczekuje się, że popyt w sektorze motoryzacyjnym wyniesie ogółem 3262 koz, co oznacza wzrost o 14% w porównaniu z ubiegłym rokiem. Wzrost popytu w motoryzacji odzwierciedla utrzymującą się powyżej oczekiwań sprzedaż pojazdów wraz z zastąpieniem platyny palladem w pojazdach benzynowych. Popyt został jednak skorygowany o 21 koz w dół w stosunku do poprzednich szacunków ze względu na mieszankę układów napędowych i wpływ sporów pracowniczych pomiędzy producentami samochodów w Ameryce Północnej.

Przechodząc do sektora biżuterii, popyt ma spaść o 3% rok do roku do 1852 koz, ponieważ wzrost w Japonii i Indiach zostanie zrównoważony przez słabszy popyt w Ameryce Północnej i Chinach. Z kolei całkowity popyt przemysłowy ma wynieść 2652 koz, co oznacza wzrost o 14% rok do roku i potwierdza, że rok 2023 był najsilniejszym w historii w tej kategorii. Zwiększenie mocy produkcyjnych w zakresie produkcji szkła i substancji chemicznych to główne czynniki napędzające roczny wzrost popytu przemysłowego, kompensujący słabszy segment naftowy i elektryczny.

Popyt inwestycyjny w tym roku ma wynieść 385 koz, co oznacza znaczną poprawę w porównaniu ze spadkiem popytu o 640 koz w ubiegłym roku. Trudny początek roku na rynku sztabek i monet, utrzymywał się przez jego większą część, ale wydaje się, że w czwartym kwartale ulegnie poprawie. Oczekuje się, że popyt na ETFy w tym roku wyniesie 50 koz.

Teraz kilka słów na temat podaży, która według prognoz ma w tym roku wynieść 7 079 koz, a więc spadnie o 3% rok do roku. Według szacunków Światowej Rady Inwestycji Platynowych całkowita podaż ma być o 9% niższa od średniego poziomu licząc od 2013 r. Po trzech latach znacznych odchyleń od planowanej produkcji, światowe dostawy kopalń platyny w tym roku w dużej mierze odpowiadają prognozowanym poziomom produkcji. Produkcja platyny pozostaje jednak znacznie poniżej poziomu sprzed pandemii. Pomimo pogłębiającego się deficytu wytwarzania energii, południowoafrykańscy górnicy w dużej mierze kontrolowali wpływ tej sytuacji na swoją działalność. Wznowienie produkcji w hutach po okresie konserwacji zapewniło większą elastyczność w zarządzaniu ograniczeniami mocy, minimalizując jednocześnie straty w produkcji.

Po fatalnym 2022 roku w recyklingu i biorąc pod uwagę wzrost sprzedaży pojazdów, spodziewano się poprawy. Niekorzystne czynniki jednak się utrzymały i Światowa Rada Inwestycji Platynowych obniżyła prognozy na cały rok. Oczekuje się, że globalny recykling spadnie do 1471 koz, czyli o 13% mniej niż w już słabym 2022 roku.

W zakresie prognoz na kolejny rok szacuje się, że rynek platyny odnotuje deficyt w wysokości 353 koz. Pomimo niższego popytu na platynę, który wynika z mniejszego popytu inwestycyjnego, niższego, ale historycznie podwyższonego popytu przemysłowego oraz rosnącej całkowitej podaży platyny, deficyt nadal wynosi 5% popytu na platynę w 2024 r. Podaż platyny w przyszłym roku ma wzrosnąć o 3% do 7 310 koz, choć pozostanie ograniczona. Prognozuje się wzrost podaży surowców wydobywczych o 2%, lecz będzie to wyzwaniem, ponieważ niedobory energii elektrycznej pozostają nadal ryzykiem. Co więcej, górnicy publicznie dyskutują o konieczności restrukturyzacji lub nawet zakończenia niezrównoważonej ekonomicznie działalności w związku ze znacznym spadkiem cen koszyka metali z grupy platynowców. Oczekuje się, że utrzymująca się erozja popytu na biżuterię ulegnie spowolnieniu. Z kolei na popyt inwestycyjny negatywnie wpłynie zmiana przepływów funduszy ETF o -170 koz, ze względu na utrzymujące się wysokie stopy procentowe. Całkowity popyt na platynę spadnie o 6%, co odzwierciedla pewną odporność na trudne otoczenie gospodarcze. Podaż platyny z wydobycia i recyklingu pozostanie ograniczona. Całkowita, przyszłoroczna podaż platyny ma być o 9% niższa od średniej rocznej podaży z pięciu lat poprzedzających pandemię. Chociaż oczekuje się, że podaż platyny wzrośnie, ryzyko pogorszenia sytuacji pozostaje podwyższone w związku z niedoborami energii elektrycznej w Republice Południowej Afryki. Podaż recyklingu powinna z kolei wzrosnąć o 7% w miarę wzrostu dostępności pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Zdaniem Światowej Rady Inwestycji Platynowych najważniejszą kwestią dla platyny jest rola, jaką rządowe pakiety stymulacyjne będą prawdopodobnie odgrywały na całym świecie. W miarę spowolnienia wzrostu gospodarczego i opanowania inflacji Rada oczekuje, że rządy wdrożą ukierunkowane pakiety stymulacyjne w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego. Będą one prawdopodobnie zorientowane na wysiłki związane z transformacją energetyczną, a tym samym będą miały na celu utrzymanie tempa dekarbonizacji i pobudzenie działalności gospodarczej. Jeśli tak się stanie, platyna będzie znaczącym beneficjentem popytu wynikającego z energii odnawialnej oraz produkcji i wykorzystania wodoru.

Zachęty dostępne w zakresie produkcji ekologicznego wodoru zwiększają pewność co do popytu na platynę i związanego z nim wzrostu w perspektywie średnio- i długoterminowej. Choć charakterystyczną cechą nowego przemysłu, który szybko rozwija się z małej bazy, jest podatność na niewielkie zmiany w realizacji projektów, produkcja zielonego wodoru nie opiera się wyłącznie na jego zastosowaniu w transporcie i pojazdach elektrycznych zasilanych napędami wodorowymi. Istniejący duży rynek szarego wodoru oznacza, że prawie całą wczesną produkcję zielonego wodoru można wykorzystać do wyparcia szarego wodoru, natychmiast zapewniając istniejącym przedsiębiorstwom niższą emisję dwutlenku węgla. Jednocześnie skupianie się wyłącznie na perspektywach zielonej energii pomija znaczenie gospodarcze, jakie platyna już dziś dziś w zakresie zmniejszania zużycia energii i szkodliwych emisji. W zastosowaniach przemysłowych katalizatory na bazie platyny odgrywają kluczową rolę w ułatwianiu reakcji chemicznych, zmniejszania zapotrzebowania na energię i zwiększaniu wydajności, a tym samym ograniczaniu emisji. Istota uzasadnienia inwestycyjnego staje się coraz bardziej atrakcyjna dla inwestorów instytucjonalnych i detalicznych. Inwestowanie w platynę jest obecnie inwestycją w deficyt na rynku platyny będący wynikiem silnego wzrostu popytu, przy jednoczesnej chęci czerpania korzyści z kluczowej roli platyny w transformacji energetycznej wzmocnionej wodorem.

Na koniec rzućmy jeszcze okiem na to, jak platyna prezentuje się na wykresach. Przede wszystkim warto przypomnieć, że cena platyny jest już po 75% spadku, jaki pojawił się w latach 2008-2020. Jeśli natomiast spojrzycie na wahania cen od okolic 2015 roku, te kształtują kończącą spadek formację odwróconej głowy z ramionami. Istotne jest to, że układ ten opiera się właśnie ramionami na rejonie dołka z 2008 roku. Co ciekawe wahania, jakie mają tu miejsce na przestrzeni ostatnich dwóch lat, również mają szansę utworzyć mniejszą, odwróconą głowę z ramionami. Takie zagnieżdżone, tożsame formacje, zwłaszcza na wsparciu wyższego rzędu, to zwykle jeszcze mocniejsza informacja zwrotna z rynku, że ten uklepuje swoje dno. Przyglądając się natomiast samej końcówce wykresu, zwróćcie uwagę na kształt świecy październikowej i dolny, obronny cień, jakie wyprowadzony został z okolic 850 USD. Choć do końca tego miesiąca mamy jeszcze kilka sesji, gdyby kupującym udało się w tym miejscu dołożyć kolejny, analogiczny element obronny, z technicznego punktu widzenia taka kombinacja wyglądałaby bardzo obiecująco w kontekście potencjalnej bazy do wyprowadzenia większego kalibru zwrotu w górę.

Inwestycja w platynę choć obarczona jest oczywiście wieloma ryzykami, przede wszystkim w zakresie znacznie większej niż np. w przypadku złota zmienności, może stanowić ciekawe uzupełnienie części portfela poświęconego metalom szlachetnym.

Tomasz Gessner