Ile złota jest świecie? Czy złoto kiedyś się skończy?

Złoto od wieków fascynuje i przyciąga – ten cenny kruszec od zarania dziejów stanowi symbol bogactwa, władzy i prestiżu. Odkrywane w różnych zakątkach globu złoto, od starożytnych kopalni Nubii po współczesne złoża w Australii czy Chinach, pozostaje jednym z najbardziej poszukiwanych surowców naturalnych. W kontekście wyjątkowości, a jednocześnie rzadkości złota rodzi się wiele pytań, m.in. o to, ile jest warte całe złoto świata? Gdzie znajdują się największe złoża złota na świecie? Czy zasoby złota na świecie kiedyś się skończą? W tym artykule przyjrzymy się historii tego szlachetnego kruszcu, przeanalizujemy zastosowania złota i odpowiemy na pytania dotyczące jego wydobycia.

Skąd się wzięło złoto na Ziemi? Historia złota 

Już w starożytności złoto było cenione za swoje unikalne właściwości. Pierwsze ślady wykorzystania złota sięgają IV tysiąclecia p.n.e., kiedy to w Mezopotamii, Egipcie i na terenach dzisiejszej Bułgarii powstawały ozdoby wykonane z tego kruszcu. Egipcjanie uznawali zasoby złota za „metal od bogów” i używali go m.in. do dekoracji świątyń czy biżuterii. W epoce starożytnej złoto odegrało szczególną rolę w rozwoju handlu i pierwszych systemów monetarnych. Najstarsze złote monety pojawiły się około VII wieku p.n.e. w Lidii, a ich wprowadzenie zapoczątkowało erę standaryzacji handlu. W kolejnych wiekach ogromne zasoby złota stały się podstawą potęgi imperiów, od Rzymu po Bizancjum. Średniowiecze przyniosło dalsze wydobycie złota, szczególnie w Europie i Afryce, a odkrycie Nowego Świata na przełomie XV i XVI wieku zapoczątkowało kolejny rozdział w historii złota. Hiszpańscy konkwistadorzy, eksploatując złoża w Ameryce Południowej, sprowadzili ogromną ilość złota do Europy, co istotnie zrewolucjonizowało gospodarkę kontynentu. W czasach nowożytnych złoto stało się fundamentem systemu walutowego wielu krajów, a dziś pozostaje cennym aktywem w portfelach inwestorów na całym świecie, gdzie inwestycje w monety bulionowe i sztabki uchodzą za jedną z najbezpieczniejszych form lokaty kapitału. 

Gdzie znajduje się najbardziej bogate złoże złota? Ile jest ton złota na świecie? Za jakie właściwości złoto jest tak cenione? Jakie są największe kopalnie złota na świecie? To jedne z najczęściej zadawanych pytań w kontekście tego szlachetnego kruszcu. Zanim jednak na nie odpowiemy, warto dowiedzieć się, skąd w ogóle wzięło się złoto na ziemi. Złoto powstało w wyniku niezwykle rzadkich i potężnych procesów kosmicznych. Kosmiczne eksplozje „wyrzuciły” złoto w przestrzeń, skąd z czasem wkomponowało się ono w materię formującą naszą planetę – gdy 4 miliardy lat temu Ziemia przestała być płynną lawą i ostygła, a płyty tektoniczne zaczęły się formować, drobinki złota znalazły się we wszystkich warstwach naszej planety. Szacuje się, że znaczna ilość złota na Ziemi znajduje się głęboko w jej jądrze, pozostawiając jedynie niewielką część w skorupie ziemskiej.

Jak powstaje złoto? 

Osoby zafascynowane zjawiskami zachodzącymi w kosmosie z pewnością zainteresuje odpowiedź na pytanie, jak powstaje złoto? Otóż kruszec ten powstał w wyniku eksplozji supernowych oraz zderzeń gwiazd neutronowych, podczas których ekstremalne warunki – niezwykle wysokie ciśnienie i temperatura – umożliwiły syntezę pierwiastków ciężkich. Główna teoria dotycząca pojawienia się złota na Ziemi dotyczy więc zjawiska przez astronomów określanych jako kilonowa.

Sposoby wydobycia złota

Sposób wydobycia jednego z najszlachetniejszych kruszców uzależniony jest od tego, w której warstwie ziemskiej znajdują się złoża złota. Techniki takie jak górnictwo szybowe lub odkrywkowe znajdują zastosowanie w przypadku wydobycia rud znajdujących się głęboko pod ziemią. Ruda złota jest kruszona, a kruszec odzyskiwany za pomocą zaawansowanych metod chemicznych, takich jak ługowanie cyjankiem, elektroliza czy separacja grawitacyjna. Jeśli chodzi o złoto aluwialne, tj. takie, które stanowi osad zerodowanych cząsteczek będących w wodzie, najlepiej sprawdzają się metody takie jak: płukanie, śluzowanie czy pogłębianie. 

Zastosowanie i właściwości złota

Złoto, dzięki swoim wyjątkowym właściwościom, znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach. Tradycyjnie kojarzone z biżuterią i przedmiotami ozdobnymi, jest cenione za swoje piękno, blask, trwałość i odporność na korozję. Złoto to jednak nie tylko biżuteria – współczesne technologie wykorzystują ten cenny kruszec również w przemyśle elektronicznym, gdzie jego doskonała przewodność i niezawodność sprawdzają się w produkcji układów scalonych i złączy. W medycynie znacząca ilość złota znajduje zastosowanie w stomatologii, implantologii oraz w terapii niektórych chorób. Ponadto złoto odgrywa niezwykle istotną rolę w świecie finansów – instytucje finansowe, a w szczególności banki centralne posiadają rezerwy złota, które stanowią fundament stabilności i służą jako zabezpieczenie rezerw walutowych. 

Ile jest złota na świecie?

Szacuje się, że zasoby złota na świecie wynoszą około 250 tysięcy ton, przy czym około 200 tysięcy ton zostało już wydobyte! Pozostała ilość około 50 tysięcy ton złota wciąż znajduje się pod powierzchnią ziemi, czekając na odkrycie i wydobycie. Znaczna ilość złota, które udało się pozyskać, znajduje zastosowanie w formie biżuterii, rezerw finansowych oraz produktów inwestycyjnych, takich jak złote monety i sztabki złota. Co ciekawe, gdyby zgromadzić całe wydobyte dotąd zasoby złota w jednym miejscu, utworzyłyby one sześcian o boku około 22 metrów. Skoro już znamy odpowiedź na pytanie o ilość złota na świecie warto dowiedzieć się również gdzie występuje złoto, tj. gdzie znajdują się te wszystkie rezerwy?

Rezerwy złota na świecie

Z reguły, kiedy mówimy o rezerwach złota, samoistnie przychodzą na myśl skojarzenia takie jak: bank centralny czy skarbiec narodowy… i są one jak najbardziej trafne. Zatem, ciekawi, który bank centralny posiada najwięcej złota? Według danych World Gold Council na koniec 2022 roku największe rezerwy złota na świecie posiada Rezerwa Federalna, czyli bank centralny Stanów Zjednoczonych (8 133,5 ton). Drugie miejsce przypada Deutsche Bundesbank, czyli Niemieckiemu Bankowi Federalnemu (3352,6 ton), a na trzeciej pozycji plasuje się Międzynarodowy Fundusz Walutowy (międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie), w której skarbcu znajduje się 2 814 ton złota. Jak podaje Światowa Rada Złota kolejne lokaty, jeśli chodzi o ilość rezerw do 10. pozycji zajmują Włochy, Francja, Rosja, Chiny, Szwajcaria, Japonia i Indie. 

Największe złoża złota na świecie

Ruchy tektonicznych płyt kontynentalnych i oceanicznych sprawiły, że zasoby złota zostały rozproszone w różnych warstwach Ziemi. W wyniku tych procesów niektórym krajom przypadła jedynie niewielka ilość tego cennego kruszcu możliwa do wydobycia, podczas gdy inne mogą poszczycić się ogromnymi złożami. Według danych Gold IRA Explained na 2024 rok największe, udokumentowane zasoby złota znajdują się kolejno w Australii (11 000 ton), Rosji (6800 ton) i Stanach Zjednoczonych (3000 ton). Kolejne miejsca zajmują Peru, Indonezja, Kanada, Chiny, RPA, Uzbekistan i Indie. 

Wydobycie złota na świecie – gdzie wydobywa się najwięcej złota? 

Czy te same kraje, które posiadają największe rezerwy i największe złoża stanowią również odpowiedź na pytanie, gdzie wydobywa się najwięcej złota? Jak wygląda mapa kopalń świecie, w których produkcja złota jest największa? Otóż według danych Economy Middle East z 2024 roku najwięcej złota wydobywa się w Chinach, Rosji i Australii, gdzie wydobycie wynosi odpowiednio 375 ton, 324,7 ton i 313,9 ton. Jak na tym tle plasuje się nasz kraj, tj. jak wygląda występowanie złota w Polsce?

Jakie są pokłady złota w Polsce?

Gdzie zlokalizowane są największe złoża złota w Polsce, a gdzie znajdują się największe złoża złota w Europie? Niestety, nasz kraj nie może pochwalić się imponującymi zasobami tego cennego kruszcu, a produkcja złota w Polsce jest zawężona wyłącznie do tych miejsc, gdzie metal ten jest wydobywany wyłącznie jako produkt uboczny w procesie wydobycia miedzi. Pokłady złota w Polsce zlokalizowane są głównie w miejscowościach, takich jak: Złotoryje, Lublin czy Głogów. Jeśli natomiast chodzi o Europę, największe złoża znajdziemy w Rosji, europejskiej części Turcji i Szwajcarii. 

Zasoby złota na Ziemi – czy kiedyś się wyczerpią i złoto  się skończy?

Czy złoża złota na świecie są ograniczone? Tak, eksperci przewidują, że zasoby złota mogą wyczerpać się w ciągu kilkudziesięciu lat. Czy pewna ilość złota nigdy nie zostanie wydobyta? Tak. Czy dotychczas wydobyte zasoby złota mogą ulec zniszczeniu? Nie, jedynie zmianie formy, ponieważ złoto można przetapiać. Złoto to metal szlachetny, który jest „wiecznie żywy”, dzięki niezwykłej plastyczności. Kto wie? Może w monecie bulionowej, którą właśnie trzymasz w dłoniach są cząsteczki złota, które kiedyś zdobiły koronę jakiegoś króla czy faraona?

Inwestowanie w złoto – czy warto?

Inwestowanie w złoto od dziesięcioleci cieszy się uznaniem jako sprawdzona forma zabezpieczenia kapitału. Metal ten jest nie tylko symbolem bogactwa, ale także stanowi fundament finansowego zabezpieczenia w obliczu gospodarczej niepewności. W przeciwieństwie do walut czy akcji, złoto zachowuje swoją wartość w długim terminie, co czyni je doskonałym narzędziem do ochrony oszczędności przed inflacją. Jednocześnie, złoto jest aktywem płynnym i łatwym do przechowywania, a powszechne zaufanie do tego kruszcu sprawia, że jest on akceptowany na całym świecie. Niekiedy jednak uzyskując informację, ile kosztuje kilogram złota, inwestorzy stwierdzają, że nie jest to rozwiązanie odpowiednie dla ich budżetu. Warto jednak podkreślić, że najczęściej na cele inwestycyjne wybierane są produkty o wadze jednej uncji trojańskiej (około 31,1 grama) i mniejsze. Szeroki asortyment produktów w różnych wagach sprawia, że cena złota nie odstrasza, a przyciąga czyniąc ten kruszec doskonałym wyborem – tak naprawdę złoto jest dla każdego!